Pieśni wolnomularskie pisane na potrzeby lożowych spotkań i obrzędów a publikowane w licznych zbiorach poezji i pieśni są chyba najdoskonalszym odzwierciedleniem wyznawanych przez masonów poglądów. Powstawały one już od samego początku istnienia wolnomularstwa: cztery pieśni zostały dołączone do wydania wolnomularskich Konstytucji Andersona z roku 1723[1]. Kantata i pieśń wolnomularska Najbardziej rozbudowaną formą literacko-muzyczną jaką…
,,[Poznań jest] Ze wszystkich miast Polski najprzyjemniejszy, bardzo dobrze położony, mający zdrowe powietrze, a wokół niego najżyźniejszy kraj” ~ Patrick Gordon of Auchleuchries o Poznaniu[1]. W dokumentach dotyczących niektórych wielkopolskich miast można odnaleźć informacje dotyczące rodzin pochodzących ze Szkocji. Zazwyczaj są to jednak zaledwie krótkie wzmianki niepozwalające na stwierdzenie czegokolwiek o danych ludziach, na…
Przyczyny dowolnego ważnego wydarzenia historycznego są zbyt złożone, aby opisać je w krótkim tekście, można jednak dokonać próby syntezy przynajmniej kilku najbardziej dostrzegalnych spośród nich. Spróbujmy zatem przyjrzeć się bliżej niektórym spośród przyczyn wybuchu rewolucji francuskiej. Zmiana sposobu postrzegania władzy Wiek XVIII był czasem, w którym dochodziło do szeregu przekształceń w mentalności Europejczyków. Jednym z…
Przynajmniej od czasów Karola Marksa rewolucja we Francji kojarzy się ze sprzeciwem ,,uciemiężonego” stanu trzeciego wobec ,,rozpasania” arystokracji. Jest to jednak podejście na tyle redukcjonistyczne, że nie tylko nie wyjaśnia ono w pełni wszelkich zawiłości wydarzeń, związanych z rozpoczętą w 1789 roku rewolucją, ale także częstokroć ciekawych i zawiłych motywów działania tych spośród arystokratów, którzy…
Począwszy od czasów panowania kastylijskiego króla Alfonsa X Mądrego na Półwyspie Iberyjskim obecny był gatunek prozy sapiencjalnej określany mianem speculum regale, albo speculum principum, co można przetłumaczyć jako zwierciadło książąt. Nazwa ta doskonale wskazuje na to, czym takowe dzieła były, a mianowicie były to utwory parenetyczne, które poprzez prezentację odpowiednich przykładów i argumentacji na rzecz…
Melchior de Santa Cruz de Dueñas (ok 1505 – 1585) jest znany jako autor jednej, choć pięknej książki ,,Floresta española de apotegmas y sentencias, sabia y graciosamente dichas, de algunos españoles” (I wyd. 1576), czyli zbioru anegdot, apoftegmatów1 dowcipów i aforyzmów dedykowanego Juanowi de Austria, zwycięzcy spod Lepanto. Publikacja ta cieszyła się wielką popularnością i…
Niektórzy popularni w swojej epoce twórcy tuż po śmierci ulegają zapomnieniu. Taka sytuacja miała miejsce w przypadku Charlesa Monneta, XVIII-wiecznego malarza i rysownika, ulubieńca ówczesnej francuskiej arystokracji i wydawców książkowych. Autor dekoracji w Petit Trianon Charles Monnet urodził się 10 stycznia 1732 roku w Paryżu. Naukę malarskiego rzemiosła pobierał u jednego ze znamienitszych twórców…
Publikacja Benedykta Chmielowskiego, nosząca tytuł ,,Nowe Ateny” za sprawą działalności szeregu autorów, którzy zapoznali się z nią w zaledwie niewielkim stopniu oraz zwykłych prześmiewców do dziś przez wielu traktowana jest jako dowód na rzekomą ciemnotę czasów saskich, co zostało jeszcze podbudowane fragmentarycznym wydaniem z 1966 roku, które wśród niektórych czytelników uchodzi nie dość, że za…
Elżbieta Drużbacka prowadziła dość zwyczajne życie, nie uczestniczyła w intelektualnych dysputach swojej epoki, mimo tego stworzyła dzieła, które są niezwykle interesujące z innych, przede wszystkim estetycznych powodów oraz dlatego, że zawarte w nich są celne obserwacje otaczającego świata. To sprawia, że pochodząca najprawdopodobniej z Wielkopolski dama była i jest uznawana za najwybitniejszą poetkę czasów saskich,…
XV-wieczni franciszkanie stworzyli niezwykle pożyteczną instytucję, której celem miała być jednocześnie pomoc najuboższym i ograniczenie lichwy. Bank pobożny, bo taką nazwę nosi ona zazwyczaj w polskojęzycznych opracowaniach historycznych, określany także jako komora potrzebnych (u ks. Piotra Skargi1), góra miłosierdzia albo góra pobożności (co stanowi dosłowne tłumaczenie łacińskiej nazwy mons pietatis) był czymś pomiędzy firmą pożyczkową…